Vương quốc của hang động trong lòng Quảng Bình

Hàng trăm hang động lớn nhỏ được hình thành từ hàng chục triệu năm trước nằm trong lòng hệ thống núi đá vôi Phong Nha – Kẻ Bàng (Quảng Bình) ẩn chứa những vẻ đẹp tuyệt mỹ của tạo hóa ban tặng cho loài người.

Phong Nha – Kẻ Bàng (PN-KB) không chỉ được mệnh danh là “vương quốc hang động” với những giá trị về địa chất, địa mạo luôn luôn lànguồn hứng khởi cho các nhà khoa học, nhà thám hiểm đến đây tìm kiếm khám phá cái mới mà PN-KB còn là nơi hội tụ những vẻ đẹp của chốn bồng lai, tiên cảnh với bao điều mới lạ… hằng năm đón hàng lượt triệu du khách lên đây chiêm ngưỡng, thưởng ngoạn.

Kỳ vĩ miền hang động

Ông Lê Chiêu Nguyên, Phó Giám đốc Trung tâm Du lịch Phong Nha -Kẻ Bàng (thuộc Vườn quốc gia PN-KB) là người có thâm niên gắn bó với hang động ở khu vực PN-KB khẳng định một cách chắc chắn rằng, nói Vườn quốc gia PN-KB là vương quốc hang động không ngoa chút nào.

Theo dự đoán của các nhà khoa học thám hiểm thì trong hệ thống núi đá vôi PN-KB có trên 300 hang động lớn nhỏ, mới hơn một nửa số hang động ở đây đã được phát hiện, khám phá và đã được đặt tên, số hang động còn lại là rất nhiều, chứa bao điều bí ẩn, cần được khám phá. Mỗi lần phát hiện, khám phá hang mới là những kỷ lục về hang động ở Việt Nam, châu Á, thế giới được thiết lập gây nhiều ngỡ ngàng cho các nhà khoa học hang động.

Động Phong Nha

Năm 1550, Dương Văn An là người đầu tiên viết về động Phong Nha và động Phong Nha đã từng được khắc lên Cửu đỉnh Đại nội triều Nguyễn ở Huế. Mãi cho đến năm 1992, Hiệp hội nghiên cứu hang động Hoàng gia Anh (BCRA) và Trường đại học Tổng hợp Hà Nội đã khám phá động Phong Nha ở độ dài 7.729m. Trong nhiều năm liền, động Phong Nha ung dung “thống trị” ngôi vị “đệ nhất động” với hàng ngàn bài báo, bức ảnh, hàng triệu lượt khách tham quan.

Chính việc phát hiện động, khám phá động Phong Nha đã đưa Vườn quốc gia Phong Nha Kẻ Bàng trở thành Di sản thiên nhiên thế giới được UNESCO công nhận vào năm 2003. Lúc đó cụm hang động Phong Nha đã được BCRA đánh giá là hang động có giá trị hàng đầu thế giới với 7 cái nhất: Có các sông ngầm dài nhất, có cửa hang cao và rộng nhất; có những bãi cát, bãi đá ngầm rộng và đẹp nhất; có hồ nước ngầm đẹp nhất; có hang khô rộng và đẹp nhất; có hệ thống thạch nhũ kỳ ảo và tráng lệ  nhất.

Với sự phối hợp đắc lực của các thành viên của BCRA, hàng chục hang động với vẻ đẹp tráng lệ đã tiếp tục được phát hiện. Và động Thiên Đường, một hang khô được xem là lớn nhất, đẹp nhất tại PN-KB đã được đoàn nghiên cứu phát hiện vào năm 2005. Với vẻ đẹp và quy mô của mình, động Thiên Đường đã mở ra một giai đoạn mới cho du lịch hang động tại tỉnh Quảng Bình.

Ông Đặng Đông Hà, Phó Giám đốc Ban quản lý Vườn quốc gia Phong Nha Kẻ Bàng cho biết, từnăm 2003 (nghĩa là sau ngày Vườn được công nhận là di sản thế giới-TG) đến nay, năm nào ở đây cũng có những phát hiện mới gây xôn xao trong giới hang động và du khách. Mỗi hang động ở đây đều ẩn chứa những nét kỳ vĩ riêng của mình, làm sửng sốt các du khách yêu thích hang động trước những khám phá mới.

Những phát hiện chấn động thế giới

Với những điều kiện tự nhiên về địa hình và sinh cảnh, khu vực Phong Nha – Kẻ Bàng đang ẩn chứa trong nó nhiều cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp còn đậm tính nguyên sơ và kỳ thú. Đó là hệ thống sông suối, sông ngầm, bãi đá, thác nước, rừng nguyên sinh nhiệt đới, đồng cỏ… và đặc biệt nhất là hệ thống hang động.

Từ năm 1990 đến nay, đoàn thám hiểm của BCRA do ông Howard Limbert dẫn đầu đã có 22 chuyến khảo sát thám hiểm hang động tại vùng Phong Nha Kẻ Bàng. Các nhà thám hiểm cho rằng khu vực hang động PN-KB có hàng trăm đến hàng ngàn hang động lớn nhỏ.

Các nhà khoa học đã khảo sát và thám hiểm trên 170 hang động với tổng chiều dài đến hàng trăm km. Và mỗi lần thám hiểm là có những phát hiện chấn động thế giới. Trong các lần khảo sát, đoàn đã thám hiểm nhiều hang động và công bố nhiều tư liệu quý như động Phong Nha là động có sông ngầm dài nhất ; động Thiên Đường là động khô có chiều dài và hệ thống thạch nhũ kỳ vĩ và độc đáo nhất (31,4 km), Hang Khe Ry là hang nước dài nhất Việt Nam (19 km).

Hang Khe Ry là hang nước dài nhất Việt Nam

Đặc biệt, ngày 22.4.2009, đoàn thám hiểm do ông Howard Limbert dẫn đầu đã khảo sát hang Sơn Đoòng. Thế giới đã thực sự bị chấn động khi những hình ảnh và số liệu đầu tiên của hang Sơn Đoòng được công bố vào năm 2009. Với chiều rộng 200m, dài 6,5 km, cao hơn 150m, Sơn Đoòng đã thực hiện cú “lật đổ” ngoạn mục khi vượt qua hang Deer tại Vườn quốc gia Gunung Mulu ở Sarawak, Malaysia, để trở thành hang động lớn nhất thế giới.

Hang Sơn Đoòng – hang động lớn nhất thế giới

Trong một bức ảnh do nhiếp ảnh gia Carstel Peter chụp vào tháng 5.2010, đã ghi nhận một đoạn hang có thể chứa được một tòa nhà 40 tầng. Các nhà nghiên cứu còn tìm thấy những cột thạch nhũ có chiều cao 70m. Dòng sông ngầm chảy trong lòng Sơn Đoòng cũng lớn hơn sông ngầm Phong Nha gấp nhiều lần và hứa hẹn những khám phá mới…

Mới đây, vào cuối tháng 4.2012, một lần nữa tin vui lại làm nức lòng người dân Quảng Bình nói riêng và cả trên thế giới khi BCRA tiếp tục phát hiện thêm 41 hang động mới tại vùng lõi Vườn quốc gia Phong Nha Kẻ Bàng. Trong số những hang động mới phát hiện, có một hang được đoàn nghiên cứu xác định là sâu nhất Việt Nam ở hố sụt 320m, được đặt tên là hang Kỳ. Hang Kỳ nằm dưới đáy hố sụt, với chiều dài 4 km, cao khoảng 50m, chứa đựng trong mình những bí ẩn hàng triệu năm đang chờ sự đánh thức của con người…

Một miền hang động với những vẻ đẹp hoang sơ kỳ vĩ vẫy gọi những du khách về vùng đất “vương quốc của hang động” thám hiểm, khám phá.

Theo Báo Văn hoá