Trở về thế giới hồng hoang

Không phải ngẫu nhiên mà việc tìm đến với các hang động tại Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng ở Quảng Bình bỗng trở thành một cơn “sốt” toàn cầu của những người yêu mạo hiểm và khám phá. Bởi đây là một khối karst cổ và lớn nhất khu vực Đông Nam Á ẩn chứa trong đó là cả một thế giới hang động kỳ bí, trong đó có hang Sơn Đoòng là hang lớn nhất thế giới.

Với diện tích khoảng 200.000ha chạy dọc biên giới Việt Nam – Lào. Khối đá này được hình thành bởi quá trình kiến tạo vỏ trái đất đã đẩy đáy biển nhô lên tạo thành các dãy núi đá vôi liên tục, thành phần tương đối đồng nhất, độ dày trên 1.000m. Địa hình núi đá vôi bị chia cắt rất mạnh, với những vách đá dựng đứng cao hàng trăm mét, xếp lớp, đỉnh lởm chởm. Giữa các vách đá thường là các thung kín hoặc vực sâu dài và nhỏ, rộng khoảng 20-100m. Những mắt hút rải rác trong các thung đưa nước vào các sông ngầm tạo ra vô số hang động lớn nhỏ.Cùng với quá trình karst do hoà tan và ngưng đọng carbonat hình thành nên các nhũ đá, măng đá, nấm đá, chuông đá, cột đá đa dạng, phức tạp mà đẹp kỳ diệu tồn tại nguyên sơ qua hàng trăm triệu năm trong các hang động.

Hang Va

Phủ kín bề mặt khối đá vôi này là thảm thực vật nguyên sinh tầng tầng lớp lớp, được ví như khu vườn treo vĩ đại của thế giới. Đặc biệt, ở đây tồn tại kiểu rừng kín thường xanh nhiệt đới trên núi đá vôi, các cây tạo ra các bộ rễ khổng lồ lách qua từng khe đá thu nạp chất dinh dưỡng. Đây là kiểu rừng rất độc đáo ở Việt Nam và trên thế giới. Trong đó, điển hình nhất là Bách xanh núi đá, một loài thực vật cổ xưa, quý hiếm, nằm trong sách đỏ IUCN và Việt Nam hiện sót lại duy nhất ngoài tự nhiên ở đây với độ thuần chủng trên diện tích 2.400ha là một kỳ quan của tự nhiên.

Cũng chính bởi địa hình phức tạp và hệ thực vật nguyên sinh đan kết chằng chịt nên đã ngăn cản sự tiếp cận của con người, do đó nhiều loài động thực vật tồn tại và phát triển tự nhiên theo đúng quy luật của tạo hóa. Đến nỗi cư dân sống gắn liền với rừng nhiều năm cũng khó có thể định danh khi bắt gặp. Có thể còn rất nhiều loài thực vật nữa chưa hề được biết đến, và chưa được khám phá hết bởi ở Phong Nha – Kẻ Bàng còn nhiều nơi chưa có dấu chân người.

Khi mà những khám phá trên bề mặt còn đang là những thách thức không nhỏ, thì những kỳ quan dưới mặt đất thế giới của các hang động nơi đây đã thổi bùng lên khao khát khám phá một thế giới sâu thẳm dưới lòng đất, hoang sơ như thủa hồng hoang. Một thế giới chưa từng có khái niệm về ánh sáng đã và đang tồn tại ngay bên dưới chúng ta. Ai đã từng có may mắn được đặt chân xuống lòng hang, được ngắm nhìn những tinh thể tơi xốp đã âm thầm được rải từng lớp, từng lớp trong hàng trăm triệu năm mới cảm nhận được hết kỳ công của tạo hóa.

Hãy mường tượng qua những câu truyện của người bản địa về việc nếu thả một trái bưởi ở con suối này thì vài tháng sau có thể thấy nó ở con suối khác cách đó hàng chục km. Vậy là, dưới khối đá vôi Phong Nha – Kẻ Bàng là cả một hệ thống sông suối chằng chịt mà không biết đến bao giờ chúng ta mới có thể khám phá hết được.

Các kết quả thám hiểm và nghiên cứu hang động ở khối Phong Nha – Kẻ Bàng trong khoảng thời gian từ năm 1990 – 2015 đã liên tục công bố những phát hiện và khẳng định những giá trị toàn cầu như cửa hang khổng lồ nhất thế giới – hang Én; Hang sông dài nhất thế giới – hang Khe Ry; “Hoàng cung trong lòng đất” – Động Thiên Đường; Hang lớn nhất thế giới – hang Sơn Đoòng… Mỗi hang một vẻ, không cái nào giống cái nào, có hang rộng lớn chứa cả một con sông có thể đi vào bằng những chiếc thuyền lớn, có hang có cả một doi cát phẳng phiu quấn xung quanh là một dòng suối có thể làm bãi cắm trại cho hàng trăm người, lại có hang có vô số thạch nhũ mô phỏng hầu hết những gì thường thấy trên mặt đất thách thức trí tưởng tượng của du khách. Những hố sụt giữa lòng hang mang theo cả một cánh rừng nguyên sinh như được cất riêng cho hậu thế. Với những ai tò mò, mọi khe hẹp tưởng chừng như một vết nứt luôn có thể mở ra cả một thế giới kỳ ảo bất ngờ dành cho những người ưa khám phá.

Những bí mật của quá trình tạo hóa được ẩn dấu dưới lòng đất đang được mở ra cho những con người khát khao đi tìm những trải nghiệm chưa từng có trong ký ức loài người. Những tác phẩm điêu khắc tuyệt kỹ mà chưa có nhà điêu khác nào đủ tinh tế để tạo tác, Những cảnh quan tuyệt mỹ mà chưa có họa sĩ nào mường tượng thấy để phác họa. Nội những điều đó thôi cũng quá đủ lý do cho một chuyến hành hương trở về quá khứ hồng hoang, qua những chuyến thám hiểm hệ thống hang động dưới lòng Du lịch Phong Nha – Kẻ Bàng.

Theo Tạp chí của Hàng không Quốc gia Việt Nam